Sfeerverslag: Terugblik op Lichtjesavond: Niet zomaar bewegingen .

18 december 2023

Op dinsdag 12 december 2023 was het Lichtjesavond en organiseerde Delft Fringe Festival samen met Museum Prinsenhof Delft een schitterende avond vol dans en muziek. Met maar liefst 3780 bezoekers beleefde Delft een betoverende avond met dans van 5 makers en speciaal gecomponeerde muziek, geinspireerd op de tentoonstelling over Jan Schoonhoven en Lothar Wolleh, die nu in het museum te zien is. Fringe verslaggevers Marie-Jet en Nex waren erbij en schreven een sfeerverslag over de avond:

Zwart/wit of grijs

In samenwerking met Museum Prinsenhof maakte muziekproducer Rémon Beeftink een aantal muzikale composities, met als basis de tentoonstelling ‘Lothar Wolleh ziet Jan Schoonhoven. Meesters in ritme en licht’. Met name Schoonhoven’s monochroom-witte reliëfs van papier en karton spraken Beeftink aan. Afhankelijk van het licht, werpen de reliëfs schaduwen van licht en donker. Hierin ziet Beeftink een parallel met de samenleving, waarin alles zwart/wit lijkt te zijn en waarin minder ruimte is voor een grijs gebied. Dit vertaalde hij in muziek. Eén stuk bestaat zelfs uit een letterlijke vertaling van een kunstwerk. Beeftink heeft gebruik gemaakt van synthesizers waarin afbeeldingen geïmporteerd kunnen worden en omgezet naar geluidsgolven. Deze ‘plakjes’ muziek verwerkte hij in één van zijn muziekstukken.

Steun zoeken

Vijf jonge dansers maakten bij deze bijzondere muziek choreografieën, waarin hun beleving van een zwart/witte samenleving en het streven naar perfectie tot uiting komen. De dansvoorstelling ging op Lichtjesavond in première in de Van der Mandelezaal, onderdeel van het Prinsenhof. In de door historische muren omringde zaal, is een vierkant podium uitgelicht met als ‘decor’ een witte kruk. Op de grond zit een danseres geknield. Beeftink gaat zingend op de kruk zitten, terwijl danseres Kelly Vanneste zich omhoog probeert te worstelen. Ze zoekt steun bij hem. Probeert zich met een hand op zijn knie omhoog te drukken. Hij negeert haar en loopt weg.

Strijd in slow motion

De danseres komt op eigen kracht omhoog en verricht een aantal verbazingwekkende acrobatische bewegingen, waarbij zij gebruik maakt van de kruk. Het is een worsteling, een zoektocht en uiteindelijk een teken van kracht. Een tweede danseres betreedt het speelvlak, Karolien Wauters. Er ontstaat een strijd. In slow motion bevechten de danseressen elkaar. Totdat degene die zo-even nog krachtig leek, het onderspit delft. Zij wordt neergedrukt.

Gebarentaal

De eerste choreografie vloeit over in de tweede, waarin de danseres kracht en boosheid uitdrukt. Haar bewegingen zijn hoekig. Ze voelt zich sterk, viert haar overwinning. Maar is het wel een overwinning? In gebarentaal probeert zij te communiceren. Zij schreeuwt zonder woorden. Maakt wanhopige gebaren. Slikt haar woorden weer in. Op het keyboard slaat ze enkele toetsen aan. Beeftink komt achter het keyboard vandaan en loopt met haar mee het speelvlak op. Vier anderen voegen zich bij hen en lopen door elkaar heen. Eén danseres zoekt contact bij Beeftink, maar hij reageert met minachting. De andere danseressen verdwijnen in de massa. De danseres die achterblijft, Linde Lente Wagemakers, danst beurtelings op haar tenen om dan weer in elkaar te krimpen. Ze rent rond. Vluchtend. Niettemin probeert ze telkens de moed op te brengen om op te bloeien.

You can not hide it

In de vierde choreografie, van Naïma Souhaïr, zien we een danseres die kleine, voorzichtige bewegingen maakt. Ze lijkt vertwijfeld. Daarna worden haar bewegingen sneller. Ze lijkt onder druk te staan. Ook in de laatste choreografie, van Mirjam Ravier, zien we een danseres die onder druk staat. Ze maakt robotachtige bewegingen. Dan worden haar bewegingen vloeiender. Maar ze moet terug in haar keurslijf en de robotbewegingen keren terug, terwijl Beeftink zingt ‘You can not hide it / you can’t deny it / fight it’.

Worsteling

Alle choreografieën zijn door de danseressen zelf gemaakt en zijn tot een organisch geheel aanéén gesmeed. Bij elk van hen is een worsteling te zien. Of het een worsteling met zichzelf betreft, met een ander, of met de samenleving, dat is aan de toeschouwer om te bepalen. Het zijn zeker niet ‘zomaar’ bewegingen. Het zijn bewegingen die iets zeggen. Dat voelen zelfs de jongste kinderen in het publiek aan, want zij kijken aandachtig en stil toe.

Take home message

Met deze dansvoorstelling zijn Beeftink en de jonge danseressen erin geslaagd het publiek tot nadenken te stemmen. Vaak was een gebrek aan communicatie te zien. Een minachting van de ander, onbegrip, gebrek aan inleving. Terwijl dat hard nodig is. Niet alleen in liefdesrelaties, ook in de samenleving en, om het breder te trekken, in de wereld. Een goede gedachte om bij stil te staan, tijdens Lichtjesavond en ver daarna. Wellicht vormt het ook aanleiding om de tentoonstelling ‘Lothar Wolleh ziet Jan Schoonhoven’ te gaan zien.

  • Dans: Kelly Vanneste, Linde Lente Wagemakers, Naïma Souhaïr, Karolien Wauters en Mirjam Ravier
  • Muziek en zang: Rémon Beeftink
  • Film en editing: Titus Vonk
  • Verslag: Marie-Jet Eckebus en Nex

Bekijk de aftermovie van Lichtjesavond 2023: 

Foto: Danseres Kelly Vanneste danst op Lichtjesavond 2023 in de Van der Mandelezaal. Fotograaf: Marco de Swart

Met dank aan

Subsidiënten en begunstigers